Levensmiddelen thuisbezorgen in herbruikbare potten met een handig retoursysteem, dat is wat Pieter Pot doet. Het bedrijf wil zo de afvalberg verlagen en CO2-uitstoot reduceren. De ambitie is groot en dat zijn de supply chain uitdagingen die om de hoek komen bij het opschalen van het model ook. Hoe gaat Sjoerd van Bekhoven die te lijf?
Door: Marielle van Gastel. Je kunt het interview hier ook lezen in PDF.
De specifieke supply chain uitdagingen van verpakkingsvrije levensmiddelen
Sjoerd, die toevallig ook net arriveert bij een van de sociale werkplaatsen van Pieter Pot, loopt me tegemoet als ik op 7 december vijf minuten voor 11 de parkeerplaats opdraai. “Heb je het goede nieuws al gehoord?”, roept hij me tegemoet. “Ja”, zeg ik enthousiast, “ik hoorde net op de radio dat jullie in een tweede investeringsronde 9 miljoen euro hebben opgehaald. Wat geweldig.”
Het is vooral zo geweldig omdat Pieter Pot een briljant concept is. Pieter Pot is in 2019 opgericht door Jouri Schoemaker en Martijn Bijmolt vanuit de missie om de CO2-uitstoot en afvalberg te verlagen die de levensmiddelenindustrie veroorzaakt. Het idee is simpel: boodschappen weer net als vroeger verpakken in herbruikbare potten en flessen. De uitvoering is echter veel ingewikkelder dan vroeger toen de melkboer nog aan de deur kwam. De zolder van waaruit Pieter Pot werd gestart werd daarom al snel vervangen door het warehouse van een sociale werkplaats. En met het geld dat de beide heren in de eerste investeringsronde ophaalden, konden ze Sjoerd van Bekhoven aantrekken als ‘manusje van alles’ in operations. Al snel groeide dat uit tot een volwaardige supply chain-rol. Hij is nu verantwoordelijk voor planning, inkoop, productie en logistiek.
Complexe retourlogistiek
Sjoerd komt uit de techwereld en heeft een Master diploma in Computer Science. Zijn analytische denkwijze komt hem in zijn nieuwe rol goed van pas. Dat hij geen specifieke supply chain-ervaring heeft, zit hem nauwelijks in de weg. “Wij zijn een online supermarkt. Dit bedrijf zit zo anders in elkaar dan gewone supermarkten. Zelfs het onderscheid met Picnic is gigantisch. De twee grootste verschillen zijn de retourlogistiek en het reinigen van de potten. Bij ons is dat de kern van het operationele proces, terwijl dat voor andere online supermarkten hooguit een bijrol speelt.”
Opschalen is nodig
Het bedrijf heeft de strategische keuze gemaakt om zelf vooral een kantoororganisatie te zijn en een groot deel van het productiewerk, inclusief de logistiek, uit te besteden aan partners. “Zelf doen we alleen de fulfillment en retouren. Door veel werk uit te besteden kun je namelijk sneller opschalen en houden we ons bedrijf flexibel”, zegt Sjoerd. Opschalen is nodig. Niet alleen om winst te gaan maken, ook om de productieprocessen verder te vergroenen. “Want of een partner 4 duizend
potten per week, 40 duizend potten per week of 400 duizend potten per week moet vullen, versturen of reinigen, maakt nogal een verschil. Voor 4 duizend potten per week wil geen enkele partner een dure investering doen, voor 400 duizend potten wel.” Daarom is het fijn dat Pieter Pot groeit. In 2021 ging de productie van 4 duizend naar 60 duizend potten per week. In 2022 wil het bedrijf groeien naar 300 duizend potten.
Herbruikbare bulkverpakkingen
Op ieder onderdeel van de supply chain kijken de professionals van Pieter Pot naar de meest duurzame alternatieven. Te beginnen bij de inkoop van levensmiddelen. “We werken samen met grote fabrikanten die graag zelf ook willen verduurzamen. Voor hen is het mooi om te zeggen dat je hun producten ook in onze herbruikbare verpakkingen kunt kopen”, vertelt Sjoerd. Het is dan wel zaak om die levensmiddelen op een zo duurzaam mogelijke wijze aangeleverd te krijgen. Dat is best een uitdaging, zegt hij. “Het liefst willen we dat leveranciers ook herbruikbare verpakkingen gebruiken, zoals emmers en big bags. We zijn echter nog te klein om dat als harde eis te stellen, dus moeten we soms pragmatische keuzes maken en accepteren dat leveranciers wegwerpverpakkingen gebruiken. We merken echter dat naarmate onze inkoop groeit, leveranciers meer bereid zijn na te denken over herbruikbare verpakkingen. Dat loont voor hen ook met het oog op een steeds groenere toekomst. Neem hagelslag: eerst kregen wij dat binnen in wegwerpverpakkingen, nu in big bags van 600 kilo.”
Mechanisch afvullen
De volgende stap is het afvullen van de verpakkingen. Daarvoor werkt Pieter Pot samen met een sociale werkplaats, zodat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zinvol werk kunnen doen. Nu het bedrijf echter zo hard groeit, is het tijd voor verdere mechanisatie. “Het aantal potten wordt simpelweg te veel om nog volledig met de hand te vullen”, zegt Sjoerd. “Samen met onze partner doen we onderzoek naar vulmachines. De eerste machines zijn al aangeschaft.”
Nieuwe pot
Voordat daar beslissingen over worden genomen, was het echter zaak om betere potten te ontwikkelen. “We gebruiken nu nog altijd de traditionele weckpotten. Die zien er leuk uit, kunnen vaak gewassen worden en zijn goed af te sluiten. Maar ze zijn om meerdere redenen lastig te reinigen. Daarnaast is glas vrij zwaar en verlies je door de ronde vorm veel transportcapaciteit. Daarom hebben we het afgelopen jaar een nieuwe, vierkante pot ontwikkeld. Die is beter te wassen en neemt minder ruimte in beslag tijdens het transport.”
Liefst CO2-neutraal bezorgen
Voor het bezorgen van de boodschappen heeft Pieter Pot een samenwerkingsverband met PostNL Food. Deze leverancier heeft een landelijk dekkend transportnetwerk en kan de retourlogistiek voor zijn rekening nemen. “PostNL is zelf hard bezig te verduurzamen. In Amsterdam is het in 2021 al gelukt uitstootvrij te leveren. In 2028 wil het bedrijf in heel Nederland zonder emissies pakketten bezorgen. Zo pakken we dus samen de hele keten aan.”, zegt Sjoerd.
Zelf ontwikkelde sales & operations planning-tool
Om dit hele proces van inkoop en het vullen van de potten tot logistiek en het reinigen ervan zo goed mogelijk te plannen, heeft Sjoerd zelf een sales & operations planning-tool ontwikkeld waarin hij kan berekenen hoeveel capaciteit hij wekelijks bij partners moet reserveren. Hoewel de software goed werkt, is hij in gesprek met enkele grotere leveranciers om de tool te professionaliseren. “Nu zijn het Google sheets en een paar Python modellen. We willen er een tool van maken waar iedereen mee kan werken, zodat het ook schaalbaar wordt.” Hetzelfde geldt voor ERP. Ook dat is nu een zelf ontwikkeld programma in Google Sheets en die software moet opnieuw worden ontwikkeld, zodat het een standaardpakket wordt waar iedereen mee kan werken.
Kopieerbare blauwdruk
Een kopieerbare blauwdruk is nodig omdat Pieter Pot de eerste internationale stappen ook al heeft gezet. Het bedrijf is al actief in België en er zijn concrete plannen voor de Duitse markt. “België bedienen we nu nog vanuit Nederland, maar Duitsland is veel te groot om vanuit Nederland te bedienen. Daar moeten we een geheel nieuwe organisatie opzetten. Daarom zijn we druk bezig om het Nederlandse model kopieerbaar te maken. We ontwikkelen een blauwdruk die we in ieder land kunnen hergebruiken. Een professioneel ERP systeem en sales & operations planning-tool maken daar uiteraard onderdeel van uit.” De ambitie van Pieter Pot is groot: de massa bereiken met verpakkingsvrije boodschappen. Het geld om te groeien is er nu ook. Werk aan de winkel dus. “We hebben laten zien dat je een businessmodel kunt maken van het werken met herbruikbare verpakkingen, maar om winst te draaien hebben we meer schaal nodig. Die schaal hebben we ook nodig om verder te verduurzamen. We hebben grote stappen gezet in de transitie van ons bedrijf naar de volgende groeifase. Maar we zijn er nog lang niet. Dat maakt mijn werk ook zo leuk. Er valt nog zoveel te verbeteren!”
Klik hier om meer interessante artikelen te lezen.